ตัวกรองผลการค้นหา
สูรยคราส,สุริยคราส
หมายถึงน. “การกลืนดวงอาทิตย์” ตามความเข้าใจของคนโบราณที่เชื่อว่าพระราหูอมดวงอาทิตย์, สุริยุปราคา ก็เรียก.
อณุ,อณู,อณู
หมายถึงน. มาตราวัดโบราณ ๓๖ ปรมาณู เป็น ๑ อณู. ว. เล็ก, น้อย; ละเอียด. (ป., ส. อณุ).
จังออน
หมายถึงน. มาตราตวงตามวิธีประเพณีของไทยโบราณ ๘ กำมือ = ๑ จังออน และ ๒ จังออน = ๑ แล่ง.
ตำแย
หมายถึงว. เรียกหญิงผู้ทำคลอดตามแผนโบราณว่า หมอตำแย. (มาจาก มหาเถรตำแย ผู้ทำตำราว่าด้วยวิชานี้).
มนเทียร
หมายถึง[มนเทียน] น. เรือนหลวง ใช้ว่า พระราชมนเทียร, โบราณใช้ว่า พระราชมณเฑียร. (ป., ส. มนฺทิร).
จักรพรรดิ
หมายถึงน. พระราชาธิราช, ประมุขของจักรวรรดิ, โบราณเขียนว่า จักรพัตราธิราช ก็มี. (ส. จกฺรวรฺตินฺ; ป. จกฺกวตฺติ).
ดาษ
หมายถึงน. โรคระบาด มักขึ้นตามตัว เป็นเม็ดเล็ก ๆ ทั่วไป เรียกว่า ฝีดาษ, ไข้ทรพิษ ก็ว่า, โบราณเรียก ไข้หัว.
องคุลี
หมายถึงน. นิ้วมือ; ชื่อมาตราวัดแต่โบราณ ยาวเท่ากับข้อปลายของนิ้วกลาง. (ป., ส.).
เอกโทษ
หมายถึง[เอกโทด] น. คำที่เคยใช้ไม้โทโดยปรกติ แต่เปลี่ยนใช้ไม้เอกเสียงเดียวกันในบทร้อยกรองประเภทโคลงที่บังคับใช้ไม้เอก เช่น เข้า เป็น เค่า, ถ้า เป็น ท่า.
ลือ
หมายถึงก. พูดกันทั่วไป แต่ยังไม่มีอะไรยืนยันได้แน่นอน เช่น เขาลือว่าจะเกิดเหตุที่ท่าน้ำ, (โบราณ ใช้ ฦๅ). (ข.).
แล่ง
หมายถึงน. มาตราตวงตามวิธีประเพณีของไทยโบราณ ๒ จังออน = ๑ แล่ง และ ๒ แล่ง = ๑ ทะนาน.
เสือป่าแมวเซา,เสือป่าแมวมอง
หมายถึง(เลิก) น. กองทหารโบราณ มีหน้าที่สอดแนมและซุ่มคอยดักตีข้าศึกเพื่อตัดเสบียงอาหาร.